تزریق LDAP (LDAP Injection) یکی از تکنیک‌های حمله سایبری است که در آن مهاجم با دستکاری درخواست‌های LDAP (پروتکل دسترسی به دایرکتوری سبک) سعی در دسترسی غیرمجاز به اطلاعات ذخیره شده در دایرکتوری‌ها یا تغییر آنها دارد. این حملات زمانی رخ می‌دهند که ورودی‌های کاربران به درستی اعتبارسنجی نشده و مهاجم می‌تواند کدهای مخربی را وارد کند که باعث اختلال یا دسترسی غیرمجاز به داده‌های حساس می‌شود. در این مقاله، به بررسی نحوه انجام این حملات، انواع آن، عواقب ناشی از آنها و روش‌های شناسایی و مقابله با تزریق LDAP خواهیم پرداخت.

LDAP چیست؟

LDAP (Lightweight Directory Access Protocol) یک پروتکل استاندارد است که برای دسترسی و مدیریت اطلاعات دایرکتوری‌ها در شبکه‌ها استفاده می‌شود. این پروتکل به کاربران و برنامه‌ها اجازه می‌دهد تا به صورت ساختاریافته به داده‌ها مانند اطلاعات کاربران، گروه‌ها، و منابع شبکه دسترسی پیدا کنند. LDAP به طور معمول برای ذخیره‌سازی اطلاعات در سرورهای دایرکتوری مانند Microsoft Active Directory و OpenLDAP به کار می‌رود. این پروتکل مبتنی بر مدل سلسله‌مراتبی است و به مدیران شبکه امکان می‌دهد تا به راحتی داده‌های مختلف را سازماندهی، جستجو و مدیریت کنند.

پروتکل LDAP چیست؟ کاربردها، مزایا و تفاوتش با Active Directory

تزریق LDAP چیست؟

تزریق LDAP یک نوع حمله سایبری است که در آن مهاجم از آسیب‌پذیری‌های موجود در ورودی‌های برنامه‌های کاربردی برای وارد کردن دستورات LDAP مخرب به سرور دایرکتوری استفاده می‌کند. این حمله زمانی موفقیت‌آمیز است که ورودی‌های کاربر به درستی اعتبارسنجی نشوند و مهاجم قادر باشد دستورات LDAP را در درخواست‌ها جاگذاری کند. از آنجا که پروتکل LDAP برای دسترسی به داده‌ها و منابع در دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود، تزریق کد به آن می‌تواند به مهاجم اجازه دهد تا اطلاعات حساس را مشاهده، تغییر یا حذف کند و حتی به صورت غیرمجاز به منابع مختلف دسترسی پیدا کند.

در حملات تزریق LDAP مهاجم معمولاً از ورودی‌های نامعتبر یا مخرب مانند کدهای جستجو استفاده می‌کند تا داده‌ها یا درخواست‌های قانونی LDAP را دستکاری کرده و به این ترتیب کنترل بیشتری بر سیستم‌های هدف پیدا کند. این حملات می‌توانند پیامدهای جدی مانند افشای اطلاعات حساس، دسترسی غیرمجاز به منابع شبکه، و تغییر داده‌ها را در پی داشته باشند. برای جلوگیری از این حملات، اعتبارسنجی دقیق ورودی‌ها و استفاده از مکانیزم‌های امنیتی مانند فیلتر کردن کاراکترهای خاص ضروری است.

چگونه تزریق LDAP انجام می‌شود؟

1. شناسایی نقاط ورودی آسیب‌پذیر:

اولین مرحله در حمله تزریق LDAP، شناسایی نقاط ورودی است که ورودی کاربر را بدون اعتبارسنجی صحیح دریافت می‌کنند. این ورودی‌ها می‌توانند شامل فیلدهای جستجو، فرم‌های ثبت‌نام یا ورود و هر قسمتی از برنامه که با سرور LDAP ارتباط دارد، باشند.

2. ایجاد دستورات LDAP مخرب:

پس از شناسایی نقاط آسیب‌پذیر، مهاجم دستورات LDAP مخربی را طراحی می‌کند که می‌تواند به راحتی در درخواست‌های LDAP قرار گیرد. این دستورات می‌توانند شامل تغییرات در جستجوها، دسترسی به داده‌های حساس یا تغییر در درخواست‌های احراز هویت باشند.

3. ارسال درخواست تزریق شده:

در این مرحله، مهاجم درخواست‌های LDAP تزریق شده را به سرور ارسال می‌کند. این درخواست‌ها شامل کدهای مخرب هستند که به سیستم آسیب می‌زنند یا دسترسی غیرمجاز فراهم می‌آورند.

4. دریافت و تجزیه و تحلیل پاسخ‌ها:

پس از ارسال درخواست، مهاجم منتظر دریافت پاسخ از سرور می‌ماند. اگر تزریق موفقیت‌آمیز باشد، مهاجم می‌تواند به داده‌های حساس دسترسی پیدا کند یا حتی به منابع شبکه آسیب برساند.

5. اجرای دستورات مخرب:

در نهایت اگر تزریق موفقیت‌آمیز باشد، مهاجم می‌تواند دستورات مخرب را اجرا کرده و دسترسی‌های غیرمجاز به سرور LDAP یا سایر منابع شبکه بدست آورد. این مرحله ممکن است شامل تغییر یا حذف داده‌ها، مشاهده اطلاعات حساس یا گسترش حمله در شبکه باشد.

روش‌های جلوگیری از حملات تزریق LDAP

اعتبارسنجی ورودی‌ها

یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای جلوگیری از حملات تزریق LDAP، اعتبارسنجی دقیق ورودی‌های کاربران است. تمامی ورودی‌های ارسالی باید از نظر صحت و امنیت بررسی شوند و از ارسال هرگونه کاراکتر خاص یا دستورات LDAP مخرب جلوگیری شود. استفاده از فیلترهای ورودی برای شناسایی و حذف کاراکترهای خاص مانند “(“, “)”, “&” و “|” می‌تواند به جلوگیری از تزریق کد کمک کند.

استفاده از اصول کمترین دسترسی

برای کاهش خطرات حملات تزریق LDAP سیستم باید تنها به کاربران و برنامه‌ها اجازه دسترسی به داده‌ها و منابعی را بدهد که واقعاً به آن نیاز دارند. از اصول کمترین دسترسی برای تعیین و محدود کردن سطح دسترسی استفاده کنید تا هرگونه دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس محدود شود.

اصل کمترین امتیاز (POLP) یا Principle of Least Privilege چیست؟

استفاده از احراز هویت و رمزنگاری

استفاده از احراز هویت قوی و رمزنگاری برای ارتباطات LDAP می‌تواند مانع از حملات تزریق LDAP شود. رمزنگاری ارتباطات بین کاربر و سرور LDAP به جلوگیری از دستکاری داده‌ها در حین انتقال کمک می‌کند و احراز هویت چندعاملی (MFA) می‌تواند دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ها را سخت‌تر کند.

آزمایش و ارزیابی امنیت

تست‌های نفوذ و ارزیابی‌های امنیتی منظم باید انجام شود تا آسیب‌پذیری‌های احتمالی در سیستم‌های LDAP شناسایی و برطرف شوند. انجام تست‌های امنیتی برای بررسی آسیب‌پذیری‌های سیستم در برابر حملات تزریق LDAP می‌تواند به جلوگیری از این حملات کمک کند.

جمع‌بندی…

حملات تزریق LDAP یکی از تهدیدات جدی برای امنیت اطلاعات محسوب می‌شوند که به مهاجمان امکان می‌دهند با دستکاری درخواست‌های LDAP به داده‌های حساس دسترسی پیدا کنند یا آن‌ها را تغییر دهند. این حملات معمولاً به دلیل عدم اعتبارسنجی صحیح ورودی‌ها رخ می‌دهند و می‌توانند عواقب جدی مانند افشای اطلاعات، تغییر داده‌ها و دسترسی غیرمجاز به منابع را در پی داشته باشند.

با این حال می‌توان با اقدامات امنیتی مانند اعتبارسنجی دقیق ورودی‌ها، استفاده از اصول کمترین دسترسی، رمزنگاری ارتباطات، محدود کردن دستورات پیشرفته و انجام ارزیابی‌های منظم امنیتی، از این نوع حملات جلوگیری کرد و امنیت سیستم‌ها را تضمین نمود.