احراز هویت و مدیریت دسترسی از ارکان اصلی امنیت در شبکه‌های کامپیوتری محسوب می‌شوند. با توجه به افزایش حملات سایبری، وجود سیستمی که بتواند دسترسی کاربران را به‌صورت دقیق و ایمن کنترل کند، ضروری است. Domain Controller به‌عنوان یکی از اجزای حیاتی در شبکه‌های سازمانی، نقش کلیدی در مدیریت احراز هویت و حفاظت از منابع شبکه ایفا می‌کند.

Domain Controller چیست؟

دامین کنترلر (Domain Controller) یک سرور است که مسئول احراز هویت و مدیریت دسترسی کاربران در شبکه‌های کامپیوتری مبتنی بر دامین است. هنگامی که یک کامپیوتر به دامین متصل می‌شود، دامین کنترلر برای هر کاربر حساب کاربری و رمز عبور تعریف می‌کند و هنگام ورود کاربر به شبکه، فرآیند احراز هویت انجام می‌شود. دامین کنترلر همچنین مسئول ذخیره‌سازی و مدیریت نسخه‌ای از اکتیو دایرکتوری است که اطلاعات کاربران، گروه‌ها، سیاست‌های امنیتی و منابع شبکه را سازماندهی و از آن‌ها محافظت می‌کند.

دامین کنترلر به‌عنوان یک مرجع متمرکز، داده‌ها و منابع موجود در شبکه را به صورت امن مدیریت می‌کند. این سرور به درخواست‌های احراز هویت پاسخ می‌دهد و اجازه می‌دهد کاربران به منابع مختلف شبکه دسترسی پیدا کنند. در حقیقت دامین کنترلر مانند صندوقچه‌ای از اطلاعات شبکه است که بر اساس سیاست‌های امنیتی خاص خود عمل کرده و به‌طور مستمر به محافظت از شبکه و کاربران کمک می‌کند.

انواع Domain Controller

• Primary Domain Controller (PDC)

PDC اولین سروری است که در یک دامنه برای مدیریت و ذخیره اطلاعات مربوط به کاربران و منابع شبکه استفاده می‌شود. این کنترلر نقش مرکزی در احراز هویت کاربران و مدیریت مجوزهای دسترسی را ایفا می‌کند. همچنین PDC اطلاعاتی همچون نام‌های کاربری، پسوردها و داده‌های دیگر را در خود نگه می‌دارد و در صورت بروز تغییرات، این اطلاعات را در سایر سرورهای دامنه به‌روزرسانی می‌کند. در گذشته، PDC مسئولیت‌های منحصر به‌فردی داشت که امروزه با ظهور قابلیت‌های دیگر سرورهای دامین، این وظایف بین سرورها توزیع شده است.

• Backup Domain Controller (BDC)

BDC به‌عنوان یک نسخه پشتیبان از PDC عمل می‌کند. وظیفه اصلی BDC حفظ نسخه‌ای از اطلاعات کاربران و منابع شبکه است که توسط PDC نگهداری می‌شود. در صورت بروز مشکل یا خرابی در PDC، BDC قادر است نقش PDC را بر عهده گرفته و به عملکرد عادی دامنه ادامه دهد. BDC برای حفظ انعطاف‌پذیری و افزونگی در شبکه‌ها طراحی شده و به‌طور خودکار با PDC هماهنگ می‌شود تا اطلاعات به‌روز را در خود نگه دارد.

• Read-Only Domain Controller (RODC)

RODC یک نوع کنترلر دامنه است که نسخه فقط خواندنی از اطلاعات اکتیو دایرکتوری را ذخیره می‌کند. این نوع کنترلر به‌ویژه در محیط‌هایی که امنیت بیشتری نیاز دارند و یا در مکان‌هایی که دسترسی به سرور اصلی محدود است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. RODC از اطلاعات مربوط به کاربران و منابع شبکه محافظت می‌کند ولی به دلیل اینکه قابلیت نوشتن ندارد، فقط قادر به خواندن و ارسال درخواست‌ها به کنترلر اصلی است. این ویژگی به کاهش خطرات امنیتی کمک می‌کند، زیرا حتی در صورت دسترسی غیرمجاز به RODC اطلاعات حساس تغییر نمی‌کنند.

اکتیو دایرکتوری چیست و با Domain Controller چه تفاوتی دارد؟

اکتیو دایرکتوری (Active Directory) یک سرویس مایکروسافت است که به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد تا هویت کاربران، گروه‌ها، دستگاه‌ها و منابع مختلف شبکه را مدیریت کنند. این سیستم اطلاعات مختلف را در یک پایگاه داده ذخیره می‌کند و به مدیران شبکه این امکان را می‌دهد تا به راحتی دسترسی به منابع مختلف را برای کاربران تنظیم کنند. اکتیو دایرکتوری ساختاری سلسله‌مراتبی دارد که می‌تواند از دامنه‌ها، درخت‌ها و جنگل‌ها تشکیل شده و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا منابع خود را به طور امن مدیریت کنند.

Active Directory Replication چیست؟ برسی Replication در اکتیو دایرکتوری

تفاوت اصلی بین اکتیو دایرکتوری و دامین کنترلر در این است که اکتیو دایرکتوری سرویس نرم‌افزاری است که در شبکه برای مدیریت اطلاعات و منابع استفاده می‌شود، در حالی که دامین کنترلر سروری است که این سرویس را اجرا می‌کند. دامین کنترلر در واقع مسئول انجام فرآیندهای احراز هویت و تایید هویت کاربران است و اطلاعات موجود در اکتیو دایرکتوری را برای مدیریت دسترسی و منابع استفاده می‌کند. به عبارت ساده، اکتیو دایرکتوری مانند یک پایگاه داده است که اطلاعات را ذخیره می‌کند، در حالی که دامین کنترلر به این اطلاعات دسترسی دارد و آن‌ها را مدیریت می‌کند.