ARP چیست؟
پروتکل ARP یک پروتکل شبکه است که برای ترجمه آدرسهای IP به آدرسهای MAC، که آدرسهای سختافزاری مربوط به لایه پیوند داده هستند، استفاده میشود. این پروتکل به دستگاهها در یک شبکه محلی (LAN) اجازه میدهد تا برای ارسال بستههای داده به دستگاه مقصد، آدرس MAC مربوط به یک آدرس IP مشخص را پیدا کنند.
در یک شبکه کامپیوتری، لایههای مختلفی وجود دارند که هر کدام وظایف مشخصی را انجام میدهند. لایههای پایینتر مانند لایه فیزیکی و لایه پیوند داده، وظیفه انتقال دادهها را بر عهده دارند، در حالی که لایههای بالاتر مانند لایه شبکه، مسئولیت برقراری ارتباط بین دستگاههای مختلف در شبکههای گستردهتر را بر عهده دارند.
ARP به این صورت عمل میکند که یک دستگاه درخواست ARP را به شبکه ارسال میکند تا آدرس MAC مربوط به یک آدرس IP خاص را پیدا کند. دستگاهی که آن آدرس IP را دارد، پاسخ ARP را با آدرس MAC خود ارسال میکند. این اطلاعات معمولاً در حافظه پنهان (cache) دستگاه ذخیره میشوند تا در آینده برای ارتباطات بعدی استفاده شوند.
به طور خلاصه، ARP یک پروتکل کلیدی در شبکههای کامپیوتری است که ارتباط بین لایههای مختلف را تسهیل میکند و به دستگاهها امکان میدهد تا دادهها را به صورت مؤثر در یک شبکه محلی انتقال دهند.
ARP Poisoning یا ARP Spoofing چیست؟
این حمله یکی از شیوههای متداول برای ایجاد اختلال در شبکههای کامپیوتری است. مهاجم با سوءاستفاده از نقاط ضعف پروتکل ARP، پیامهای جعلی را به شبکه ارسال میکند تا جدول ARP Cache دستگاهها را دستکاری کند. این امر باعث میشود که بستههای دادهای که باید بین دو دستگاه در شبکه منتقل شوند، به جای رسیدن به مقصد صحیح، به سمت مهاجم هدایت شوند. نتیجه این عمل میتواند شنود غیرقانونی دادهها و حتی تغییر دادههای در حال انتقال باشد.
چرا ARP Poisoning خطرناک است؟
– نقض حریم خصوصی: مهاجم میتواند به اطلاعات حساس دسترسی پیدا کند و آنها را بدون اطلاع کاربران شنود کند.
– حملات Man-in-the-Middle (MitM): مهاجم میتواند بستههای دادهای را تغییر دهد، که این امر میتواند به کلاهبرداری یا انتشار بدافزار منجر شود.
– اختلال در شبکه: این حملات میتوانند باعث اختلال در عملکرد طبیعی شبکه و قطع ارتباطات شوند.
مراحل حمله ARP Poisoning
-در مرحله اول، مهاجم دستگاه یا دستگاههای قربانی را برای حمله انتخاب میکند. انتخاب هدف، بخش مهمی از برنامهریزی و اجرای حمله ARP Poisoning است. هدف میتواند شامل یک نقطه پایانی خاص در شبکه، گروهی از نقاط پایانی، یا یک دستگاه شبکه مانند روتر باشد. روترها به دلیل تواناییشان در مختل کردن ترافیک یک زیرشبکه، اهداف جذابی برای حمله ARP Poisoning هستند.
– در مرحله دوم، مهاجم ابزارها را راهاندازی کرده و حمله را آغاز میکند. طیف گستردهای از ابزارها به راحتی در دسترس هر کسی است که به دنبال انجام حمله ARP Poisoning باشد. پس از راهاندازی ابزار انتخابی خود و تنظیمات مربوطه، مهاجم حمله را شروع میکند. آنها ممکن است بلافاصله شروع به پخش پیامهای ARP کنند، یا منتظر دریافت درخواست باشند.
-در مرحله سوم، پس از آلوده شدن حافظه ARP دستگاه یا دستگاههای قربانی، مهاجم با ترافیکی که به اشتباه هدایت شده است، اقداماتی را انجام میدهد. این اقدامات میتوانند شامل بازرسی، تغییر، یا مسدود کردن رسیدن ترافیک به مقصد نهایی باشند. این عملیات بستگی به انگیزههای مهاجم دارد.
روشهای مقابله با ARP Poisoning
برای محافظت از شبکههای کامپیوتری در برابر حملات ARP Poisoning، روشهای مختلفی وجود دارد:
- استفاده از Static ARP Entries: میتوان با وارد کردن دستی آدرسهای IP و MAC در جدول ARP Cache به صورت ثابت، تا حد امکان، از وقوع این نوع حملات جلوگیری کرد. این کار باعث میشود که دستگاهها فقط بر اساس اطلاعات موجود در جدول ARP Cache که قبلاً تأیید شدهاند، به یکدیگر پاسخ دهند.
- Dynamic ARP Inspection (DAI): این ویژگی در سوئیچها وجود دارد و با بررسی پیامهای ARP و مقایسه آنها با یک دیتابیس معتبر، از ارسال پیامهای ARP جعلی جلوگیری میکند. این فرآیند به اطمینان از اینکه ترافیک شبکه از منابع معتبر میآید کمک میکند.
- استفاده از ابزارهای امنیتی: ابزارهای امنیتی نظیر فایروالها و سیستمهای تشخیص نفوذ، نقش مهمی در شناسایی و مقابله با حملات ARP Poisoning دارند. این ابزارها با بررسی الگوهای ترافیکی و تشخیص فعالیتهای مشکوک، امنیت شبکه را تقویت میکنند.
نتیجه
حمله ARP Poisoning یکی از تهدیدات جدی در شبکههای کامپیوتری است که میتواند به امنیت دادهها و حریم خصوصی کاربران آسیب برساند. این حمله از طریق دستکاری جدول ARP Cache و هدایت نادرست ترافیک شبکه به سمت مهاجم، امکان شنود و تغییر دادهها را فراهم میکند. برای مقابله با این نوع حملات، استفاده از روشهای امنیتی مانند Static ARP Entries، Dynamic ARP Inspection و ابزارهای امنیتی مانند فایروالها و سیستمهای تشخیص نفوذ ضروری است. آگاهی و اقدامات پیشگیرانه میتوانند به حفظ امنیت شبکه و محافظت از دادهها کمک کنند. در نهایت، درک صحیح از چگونگی عملکرد پروتکل ARP و شناخت تهدیدات مرتبط با آن، اولین گام برای ایجاد یک محیط شبکه امن و مطمئن است.