در دنیای امروز که تهدیدات سایبری به سرعت در حال افزایش هستند، امنیت اطلاعات به یکی از اولویت‌های اصلی سازمان‌ها تبدیل شده است. مدل امنیتی Zero Trust یا “اعتماد صفر” به عنوان یک راهکار نوین و مؤثر برای مقابله با این تهدیدات مطرح شده است. این مدل بر اساس اصل “هرگز اعتماد نکنید، همیشه تحقیق کنید” بنا شده و هدف آن حذف اعتماد پیش‌فرض به کاربران و دستگاه‌ها، حتی در داخل شبکه سازمان است.
در مدل Zero Trust هر کاربر و هر دستگاه باید قبل از دسترسی به منابع شبکه، احراز هویت و تأیید شود. این مدل با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته‌ای مانند رمزنگاری، کنترل دسترسی دقیق و نظارت مداوم، تلاش می‌کند تا از نفوذهای غیرمجاز و حملات سایبری جلوگیری کند. با توجه به افزایش استفاده از اینترنت اشیاء (IoT) رایانش ابری و دستگاه‌های شخصی در محیط‌های کاری، اهمیت پیاده‌سازی Zero Trust بیش از پیش احساس می‌شود.
در این مقاله به بررسی اصول اساسی Zero Trust مزایا و چالش‌های آن و راهکارهای پیاده‌سازی این مدل در سازمان‌ها خواهیم پرداخت. همچنین به نقش Zero Trust در حفاظت از داده‌ها و اطلاعات حساس در برابر تهدیدات سایبری پرداخته و مثال‌های عملی از پیاده‌سازی موفق این مدل را ارائه خواهیم داد.
با ما همراه باشید تا با یکی از پیشرفته‌ترین و مؤثرترین مدل‌های امنیتی در دنیای امروز آشنا شوید.
تاریخچه Zero Trust
مدل امنیتی Zero Trust به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین رویکردهای امنیتی در دنیای فناوری اطلاعات شناخته می‌شود. این مدل برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ توسط جان کیندرواگ، تحلیلگر شرکت Forrester Research معرفی شد. کیندرواگ در مقاله‌ای با عنوان “دیگر هیچ مرکز امنی وجود ندارد: معرفی مدل امنیت اطلاعات Zero Trust” ایده‌های مختلفی را که در طول سالیان مختلف مورد بحث قرار گرفته بود، بررسی کرد و مدل Zero Trust را به عنوان یک راهکار جامع برای مقابله با تهدیدات سایبری پیشنهاد داد.
در سال ۲۰۱۳، شرکت گوگل اعلام کرد که مدل Zero Trust را در شبکه خود پیاده‌سازی کرده است. این اقدام گوگل توجه زیادی را به خود جلب کرد و به افزایش محبوبیت Zero Trust در جامعه فناوری کمک کرد. پیاده‌سازی موفق این مدل توسط گوگل نشان داد که Zero Trust می‌تواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای حفاظت از داده‌ها و منابع سازمانی در برابر تهدیدات داخلی و خارجی عمل کند.
از آن زمان تاکنون مدل Zero Trust به طور گسترده‌ای در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. این مدل با تأکید بر احراز هویت مداوم، کنترل دقیق دسترسی‌ها و نظارت مداوم بر فعالیت‌ها به یکی از محبوب‌ترین و مؤثرترین رویکردهای امنیتی تبدیل شده است.
با توجه به افزایش تهدیدات سایبری و پیچیدگی‌های روزافزون در دنیای فناوری اطلاعات، اهمیت پیاده‌سازی مدل Zero Trust بیش از پیش احساس می‌شود. این مدل با ارائه راهکارهای جامع و پیشرفته به سازمان‌ها کمک می‌کند تا امنیت اطلاعات خود را بهبود بخشند و در برابر تهدیدات سایبری مقاوم‌تر شوند.
البته باید دانست که Zero Trust با اینکه یک مدل امنیتی است امّا سازمانی بین‌المللی و سیاست گذاری همچون NIST بر آن و قواعد آن نظارت ندارد و تنها قاعده اصلی Zero Trust پیروی از شعار خود (هرگز اعتماد نکنید، همیشه تحقیق کنید) است.
اصول امنیت Zero Trust چیست؟
مدل امنیتی Zero Trust بر اساس اصولی بنا شده است که هدف آن‌ها حفاظت از داده‌ها و منابع سازمانی در برابر تهدیدات داخلی و خارجی و پیروی از شعار “هرگز اعتماد نکنید، همیشه تحقیق کنید ” است. در این بخش، به بررسی اصول اساسی این مدل امنیتی می‌پردازیم:
-
احراز هویت چندعاملی (MFA)
استفاده از احراز هویت چندعاملی یکی از اصول کلیدی Zero Trust است. این روش با ترکیب چندین عامل احراز هویت مانند رمز عبور، اثر انگشت و کدهای یکبار مصرف، امنیت دسترسی‌ها را افزایش می‌دهد.
-
اصل کمترین دسترسی
در این مدل، کاربران و دستگاه‌ها تنها به منابعی دسترسی دارند که برای انجام وظایف خود نیاز دارند. این اصل به کاهش سطح دسترسی و در نتیجه کاهش خطرات امنیتی کمک می‌کند.
-
نظارت مداوم و تحلیل رفتار
نظارت مداوم بر فعالیت‌های کاربران و دستگاه‌ها و تحلیل رفتار آن‌ها به شناسایی تهدیدات و ناهنجاری‌های امنیتی کمک می‌کند. این نظارت به صورت پیوسته انجام می‌شود تا هرگونه فعالیت مشکوک به سرعت شناسایی و متوقف شود.
رمزنگاری داده‌ها در حین انتقال و در حالت استراحت یکی از اصول مهم Zero Trust است. این روش از دسترسی غیرمجاز به داده‌ها جلوگیری می‌کند و امنیت اطلاعات را تضمین می‌کند.
-
تقسیم‌بندی شبکه
تقسیم‌بندی شبکه به بخش‌های کوچکتر و محدود کردن دسترسی‌ها به هر بخش، به کاهش خطرات امنیتی کمک می‌کند. این روش از گسترش حملات در سراسر شبکه جلوگیری می‌کند.
مزایا و دلایل استفاده از Zero Trust
مدل امنیتی Zero Trust به دلیل مزایای فراوان و کارایی بالا در مقابله با تهدیدات سایبری به یکی از محبوب‌ترین رویکردهای امنیتی در سازمان‌ها تبدیل شده است. اکنون به بررسی مزایا و دلایل استفاده از Zero Trust می‌پردازیم:
-
افزایش امنیت اطلاعات
یکی از مهم‌ترین مزایای Zero Trust افزایش امنیت اطلاعات است. با استفاده از احراز هویت چندعاملی و کنترل دقیق دسترسی‌ها، این مدل از دسترسی غیرمجاز به داده‌ها جلوگیری می‌کند و امنیت اطلاعات را تضمین می‌کند.
-
کاهش سطح حملات
با پیاده‌سازی اصل کمترین دسترسی، کاربران و دستگاه‌ها تنها به منابعی دسترسی دارند که برای انجام وظایف خود نیاز دارند. این امر باعث کاهش سطح حملات و کاهش خطرات امنیتی می‌شود.
-
وجود نظارت مداوم و شناسایی تهدیدات
Zero Trust بر نظارت مداوم بر فعالیت‌های کاربران و دستگاه‌ها تأکید دارد. این نظارت به شناسایی سریع تهدیدات و ناهنجاری‌های امنیتی کمک می‌کند و امکان واکنش سریع به حملات را فراهم می‌سازد.
-
حفاظت از داده‌ها در محیط‌های ابری و هیبریدی
با افزایش استفاده از رایانش ابری و محیط‌های هیبریدی، نیاز به مدل‌های امنیتی پیشرفته‌تر احساس می‌شود. Zero Trust با استفاده از رمزنگاری داده‌ها و کنترل دقیق دسترسی‌ها، امنیت داده‌ها را در این محیط‌ها تضمین می‌کند.
-
کاهش هزینه‌های امنیتی
با کاهش سطح حملات و افزایش کارایی در شناسایی و مقابله با تهدیدات، Zero Trust می‌تواند به کاهش هزینه‌های امنیتی سازمان‌ها کمک کند.
پیاده‌سازی Zero Trust در سازمان‌ها
پیاده‌سازی در سازمان‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از تکنیک‌های پیشرفته است. این مدل با تأکید بر احراز هویت مداوم و کنترل دقیق دسترسی‌ها، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا امنیت اطلاعات خود را بهبود بخشند. در این بخش، به مراحل پیاده‌سازی Zero Trust در سازمان‌ها می‌پردازیم:
-
ارزیابی وضعیت فعلی امنیتی
اولین گام در پیاده‌سازی Zero Trust ارزیابی وضعیت فعلی امنیتی سازمان است. این ارزیابی شامل شناسایی نقاط ضعف و تهدیدات موجود و همچنین بررسی زیرساخت‌های امنیتی فعلی می‌شود.
-
تعریف سیاست‌های امنیتی
پس از ارزیابی وضعیت فعلی، باید سیاست‌های امنیتی جدیدی تعریف شود که با اصول Zero Trust همخوانی داشته باشد. این سیاست‌ها شامل احراز هویت چندعاملی، کنترل دسترسی دقیق و نظارت مداوم بر فعالیت‌ها است.
-
پیاده‌سازی احراز هویت چندعاملی (MFA)
همان طور که اشاره کردیم احراز هویت چندعاملی یکی از اصول کلیدی Zero Trust است. با استفاده از این روش، کاربران باید از چندین عامل احراز هویت مانند رمز عبور، اثر انگشت و کدهای یکبار مصرف استفاده کنند تا دسترسی به منابع سازمانی داشته باشند.
-
تقسیم‌بندی شبکه
تقسیم‌بندی شبکه به بخش‌های کوچکتر و محدود کردن دسترسی‌ها به هر بخش به کاهش خطرات امنیتی کمک می‌کند. این روش از گسترش حملات در سراسر شبکه جلوگیری می‌کند و امنیت را افزایش می‌دهد. از این رو بود که تقسیم‌بندی شبکه نیز از اصول این روش قرار می‌گرفت.
-
نظارت مداوم و تحلیل رفتار
نظارت مداوم بر فعالیت‌های کاربران و دستگاه‌ها و تحلیل رفتار آن‌ها به شناسایی تهدیدات و ناهنجاری‌های امنیتی کمک می‌کند. این نظارت به صورت پیوسته انجام می‌شود تا هرگونه فعالیت مشکوک به سرعت شناسایی و متوقف شود.
