با گسترش سازمان‌های چندشعبه‌ای و توزیع‌شدن زیرساخت‌های شبکه، نیاز به برقراری ارتباطی امن و پایدار بین شبکه‌های مختلف بیش از گذشته احساس می‌شود. Site‑to‑Site VPN راهکاری استاندارد و مطمئن است که امکان اتصال ایمن بین دو یا چند شبکه مجزا را از طریق اینترنت فراهم می‌کند و بدون نیاز به لینک‌های اختصاصی پرهزینه، امنیت تبادل داده‌ها را تضمین می‌نماید.

Site‑to‑Site VPN چیست؟

Site‑to‑Site VPN نوعی VPN است که برای برقراری ارتباط امن بین دو یا چند شبکه مستقل طراحی شده است. در این مدل، به‌جای اتصال کاربران تکی به شبکه مرکزی، کل شبکه یک سایت (مانند یک شعبه) به شبکه سایت دیگر (مانند دفتر مرکزی) متصل می‌شود و کاربران هر طرف می‌توانند گویی در یک شبکه واحد قرار دارند، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

در Site‑to‑Site VPN ارتباط از طریق اینترنت عمومی انجام می‌شود، اما تمامی داده‌ها پیش از ارسال رمزنگاری می‌شوند تا از شنود، دستکاری یا دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود. این نوع VPN معمولاً در سازمان‌ها، شرکت‌های دارای شعب متعدد و زیرساخت‌های توزیع‌شده به‌کار می‌رود و یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای اتصال امن بین سایت‌ها محسوب می‌شود.

Site‑to‑Site VPN چگونه کار می‌کند؟

۱. شناسایی و ارتباط اولیه بین Gatewayها

در هر سایت یک تجهیزات شبکه مانند فایروال یا روتر به‌عنوان VPN Gateway عمل می‌کند. این Gatewayها آدرس یکدیگر را شناسایی کرده و تلاش می‌کنند یک ارتباط اولیه از طریق اینترنت برقرار کنند.

۲. احراز هویت دو طرف ارتباط

پس از برقراری ارتباط اولیه دو Gateway باید هویت یکدیگر را تأیید کنند. این کار معمولاً با استفاده از روش‌هایی مانند کلید از پیش‌اشتراک‌گذاری‌شده (Pre‑Shared Key) یا گواهی دیجیتال انجام می‌شود تا از اتصال تجهیزات غیرمجاز جلوگیری شود.

۳. مذاکره الگوریتم‌های امنیتی و تبادل کلید

در این مرحله دو طرف درباره الگوریتم‌های رمزنگاری، روش‌های هش و پارامترهای امنیتی به توافق می‌رسند. سپس با استفاده از پروتکل‌هایی مانند IKE، کلیدهای رمزنگاری به‌صورت امن تولید و تبادل می‌شوند.

۴. ایجاد تونل امن VPN

پس از تکمیل مذاکره‌های امنیتی، یک تونل امن بین سایت‌ها ایجاد می‌شود. این تونل مسیر رمزنگاری‌شده‌ای است که تمام داده‌ها از طریق آن عبور می‌کنند و از دید مهاجمان مخفی می‌مانند.

VPN چیست و چه کاربردی در امنیت ارتباطات دارد؟

۵. رمزنگاری و انتقال داده‌ها بین شبکه‌ها

داده‌هایی که از یک شبکه به سمت شبکه دیگر ارسال می‌شوند، پیش از خروج از Gateway رمزنگاری شده و پس از رسیدن به مقصد رمزگشایی می‌شوند. این فرآیند باعث می‌شود حتی در بستر اینترنت عمومی نیز اطلاعات به‌صورت محرمانه منتقل شوند.

۶. پایش و حفظ پایداری ارتباط

در طول ارتباط Tunnel به‌طور مداوم پایش می‌شود و در صورت قطع شدن یا تغییر شرایط شبکه، مجدداً برقرار می‌گردد. این مکانیزم‌ها باعث می‌شوند ارتباط Site‑to‑Site VPN پایدار، امن و قابل‌اطمینان باقی بماند.

انواع Site‑to‑Site VPN

Intranet Site‑to‑Site VPN

Intranet Site‑to‑Site VPN برای اتصال امن شبکه‌های داخلی یک سازمان به یکدیگر استفاده می‌شود؛ مانند ارتباط بین دفتر مرکزی و شعبات مختلف شرکت. در این مدل، تمام سایت‌ها متعلق به یک سازمان هستند و هدف اصلی، یکپارچه‌سازی شبکه‌ها به‌گونه‌ای است که کاربران هر شعبه بتوانند به منابع داخلی سایر شعب دسترسی داشته باشند. این نوع VPN معمولاً سطح امنیت بالاتری دارد و کنترل کامل آن در اختیار سازمان است.

Extranet Site‑to‑Site VPN

Extranet Site‑to‑Site VPN برای ایجاد ارتباط امن بین شبکه‌های متعلق به سازمان‌های مختلف به کار می‌رود؛ برای مثال اتصال شبکه یک شرکت با شبکه تأمین‌کننده، شریک تجاری یا پیمانکار. در این سناریو، دسترسی‌ها محدود و کنترل‌شده هستند و معمولاً فقط بخش مشخصی از شبکه در اختیار طرف مقابل قرار می‌گیرد. این نوع VPN ضمن حفظ امنیت اطلاعات حساس، امکان همکاری ایمن بین سازمان‌ها را فراهم می‌کند.

پروتکل‌های مورد استفاده در Site‑to‑Site VPN

IPsec (Internet Protocol Security)

IPsec رایج‌ترین و امن‌ترین پروتکل مورد استفاده در Site‑to‑Site VPN است که در لایه شبکه عمل می‌کند. این پروتکل با رمزنگاری و احراز هویت بسته‌های IP، محرمانگی، یکپارچگی و اصالت داده‌ها را تضمین می‌کند. IPsec معمولاً به همراه IKE برای تبادل کلید و مدیریت ارتباط امن استفاده می‌شود و انتخاب اصلی سازمان‌ها برای اتصال بین شعب و دیتاسنترها به‌شمار می‌رود.

IPsec در شبکه چیست، چه کاربردی دارد و چگونه کار می‌کند؟

GRE (Generic Routing Encapsulation)

GRE پروتکلی برای تونل‌سازی است که انواع مختلفی از ترافیک و پروتکل‌ها را داخل یک تونل کپسوله می‌کند. از آنجا که GRE به‌تنهایی رمزنگاری ندارد، معمولاً در سناریوهای Site‑to‑Site VPN همراه با IPsec استفاده می‌شود. ترکیب GRE over IPsec این امکان را فراهم می‌کند که هم از انعطاف‌پذیری و پشتیبانی از چند مسیر و پروتکل در GRE استفاده شود و هم امنیت ارتباط توسط IPsec تأمین گردد.

GRE Tunnel در شبکه چیست و چه کاربردی دارد؟ مقایسه با VPN

SSL/TLS VPN (در برخی سناریوها)

اگرچه SSL VPN بیشتر برای دسترسی کاربران راه دور شناخته می‌شود، اما در برخی پیاده‌سازی‌ها می‌توان از آن برای ارتباط Site‑to‑Site نیز استفاده کرد. این روش معمولاً ساده‌تر از IPsec است و از پروتکل‌های رمزنگاری مبتنی بر TLS استفاده می‌کند، اما در مقایسه با IPsec، کنترل کمتری در سطح پایین شبکه ارائه می‌دهد و برای سناریوهای خاص یا شبکه‌های کوچک‌تر مناسب‌تر است.

نقش IKE در پروتکل‌های Site‑to‑Site VPN

IKE یا Internet Key Exchange به‌عنوان پروتکل مدیریت کلید، نقش اساسی در راه‌اندازی تونل‌های IPsec در Site‑to‑Site VPN دارد. این پروتکل وظیفه احراز هویت دو طرف، مذاکره الگوریتم‌های رمزنگاری و تولید کلیدهای امن را بر عهده دارد و بدون آن، برقراری ارتباط امن و خودکار بین سایت‌ها عملاً امکان‌پذیر نیست.

پروتکل IKE چیست؟ راهنمای کامل Internet Key Exchange + مقایسه IKEv1 و IKEv2

مزایا و معایب Site‑to‑Site VPN