معرفی سیستم‌عامل راکی لینوکس (Rocky Linux) و مقایسه آن با CentOS

در بین سیستم‌عامل‌های متن‌باز، توزیع‌های لینوکسی جایگاه ویژه‌ای دارند و هر کدام متناسب با نیازهای مختلف کاربران عرضه می‌شوند. یکی از توزیع‌های جدید و محبوب که به سرعت توانست توجه مدیران سیستم و سازمان‌ها را به خود جلب کند، راکی لینوکس (Rocky Linux) است؛ یک سیستم‌عامل پایدار و مطمئن که به عنوان جایگزینی قدرتمند برای CentOS معرفی شد.

Rocky Linux چیست؟

راکی لینوکس (Rocky Linux) یک توزیع لینوکس متن‌باز و رایگان است که توسط جامعه کاربری و با حمایت بنیاد Rocky Enterprise Software توسعه یافته است. این سیستم‌عامل به‌طور کامل با Red Hat Enterprise Linux (RHEL) سازگار است و هدف آن ارائه یک پلتفرم پایدار، ایمن و طولانی‌مدت برای استفاده در محیط‌های تولیدی، سازمانی و زیرساخت‌های حیاتی است. Rocky Linux بر پایه همان فلسفه CentOS شکل گرفته و تلاش دارد همان نقش را ادامه دهد: یک سیستم‌عامل قابل اعتماد بدون هزینه‌های سنگین لایسنس.

از زمان توقف پشتیبانی CentOS توسط Red Hat، Rocky Linux به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین جایگزین‌ها شناخته شد و به‌سرعت توانست جامعه بزرگی از کاربران، توسعه‌دهندگان و سازمان‌ها را به خود جذب کند. پشتیبانی فعال، به‌روزرسانی‌های مداوم و تمرکز بر پایداری باعث شده است که Rocky Linux نه تنها گزینه‌ای مطمئن برای سرورها و دیتاسنترها باشد، بلکه در حوزه‌های ابری و پردازش‌های بزرگ نیز کاربرد گسترده‌ای پیدا کند.

تاریخچه Rocky Linux و ارتباط آن با CentOS

داستان Rocky Linux به‌طور مستقیم با سرنوشت CentOS گره خورده است. CentOS سال‌ها به عنوان یکی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکسی شناخته می‌شد که بر پایه RHEL ساخته شده بود و محیطی پایدار و رایگان برای سازمان‌ها فراهم می‌کرد. اما در دسامبر 2020، شرکت Red Hat اعلام کرد که پشتیبانی از CentOS Linux متوقف شده و تمرکز خود را روی CentOS Stream قرار می‌دهد. این تصمیم باعث نگرانی گسترده در میان مدیران سیستم و سازمان‌هایی شد که CentOS را به دلیل پایداری و چرخه طولانی پشتیبانی انتخاب کرده بودند.

در واکنش به این تغییر Gregory Kurtzer یکی از بنیان‌گذاران اصلی پروژه CentOS تصمیم گرفت یک جایگزین جدید ایجاد کند که همان فلسفه و مسیر CentOS قدیمی را ادامه دهد. نتیجه این تلاش، تولد Rocky Linux بود؛ نام این سیستم‌عامل به افتخار همکار و شریک فقید او، Rocky McGaugh انتخاب شد. هدف اصلی Rocky Linux این بود که همانند CentOS، یک نسخه باینری سازگار با RHEL ارائه دهد و کاربران بتوانند بدون نگرانی از تغییرات ناگهانی، از یک توزیع پایدار و قابل اعتماد بهره‌مند شوند.

به همین دلیل Rocky Linux به‌سرعت جای خود را در میان جامعه متن‌باز پیدا کرد و امروز یکی از مهم‌ترین جانشین‌های CentOS محسوب می‌شود. بسیاری از سازمان‌ها و دیتاسنترهایی که پیش‌تر به CentOS وابسته بودند، اکنون به Rocky Linux مهاجرت کرده‌اند و آن را به‌عنوان ادامه‌دهنده واقعی مسیر CentOS می‌شناسند.

ویژگی‌ها و قابلیت‌های مهم Rocky Linux

سازگاری کامل با RHEL Rocky Linux:

نسخه‌ای باینری-سازگار با Red Hat Enterprise Linux است و به کاربران اجازه می‌دهد تمام بسته‌ها و نرم‌افزارهای RHEL را بدون مشکل اجرا کنند.

پایداری و طولانی‌مدت بودن:

این توزیع برای استفاده در محیط‌های سازمانی طراحی شده و چرخه‌های پشتیبانی بلندمدت ارائه می‌دهد که برای سرورها و زیرساخت‌های حیاتی بسیار مهم است.

رایگان و متن‌باز بودن Rocky Linux:

هیچ هزینه لایسنس ندارد و کد منبع آن آزادانه در دسترس است، بنابراین سازمان‌ها می‌توانند با هزینه کم از قابلیت‌های مشابه RHEL بهره‌مند شوند.

پشتیبانی جامعه کاربری فعال توسعه Rocky Linux:

توسط جامعه‌ای بزرگ از متخصصان انجام می‌شود و همین موضوع باعث انتشار سریع به‌روزرسانی‌ها و رفع مشکلات امنیتی می‌شود.

امنیت بالا:

با به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم و همگام‌سازی با RHEL، Rocky Linux محیطی امن برای اجرا در سرورها و دیتاسنترها فراهم می‌کند.

مزایا و معایب Rocky Linux

مزایا	معایب
سازگاری کامل با RHEL	کمتر بودن منابع آموزشی نسبت به توزیع‌های قدیمی‌تر
پایداری و پشتیبانی طولانی‌مدت	نیاز به تجربه فنی برای مدیریت در سطح سازمانی
رایگان و متن‌باز بودن	نبود پشتیبانی رسمی شرکتی در مقایسه با RHEL
جامعه کاربری فعال و پرقدرت
امنیت بالا

مقایسه Rocky Linux با CentOS

Rocky Linux و CentOS از نظر هدف و کارکرد شباهت‌های زیادی با هم دارند، زیرا هر دو بر پایه Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ساخته شده‌اند و تلاش می‌کنند نسخه‌ای پایدار، رایگان و متن‌باز از آن را ارائه دهند. اما تفاوت اصلی از جایی آغاز شد که Red Hat پشتیبانی از CentOS Linux را متوقف کرد و تمرکز را بر روی CentOS Stream گذاشت. CentOS Stream بیشتر به‌عنوان نسخه‌ای میان‌رده بین نسخه پایدار و نسخه در حال توسعه RHEL عمل می‌کند، در حالی که Rocky Linux دقیقاً به دنبال ارائه یک نسخه باینری-سازگار و پایدار همانند CentOS کلاسیک است.

به همین دلیل سازمان‌هایی که نیازمند یک سیستم‌عامل پایدار برای محیط‌های تولید (Production) هستند، بیشتر به سمت Rocky Linux گرایش پیدا کرده‌اند. CentOS Stream همچنان برای توسعه‌دهندگان و کسانی که می‌خواهند از ویژگی‌های آینده RHEL زودتر مطلع شوند مناسب است، اما برای کاربردهای حساس و زیرساخت‌های حیاتی، Rocky Linux انتخاب مطمئن‌تر و پایدارتر محسوب می‌شود.

	Rocky Linux	CentOS (نسخه قدیمی)	CentOS Stream
سازگاری با RHEL	باینری-سازگار کامل	باینری-سازگار کامل	نزدیک به RHEL اما نسخه میان‌رده
پایداری	بسیار بالا	بسیار بالا	کمتر از CentOS کلاسیک
تمرکز اصلی	محیط‌های تولیدی و سازمانی	محیط‌های تولیدی و سازمانی	توسعه و تست ویژگی‌های آینده RHEL
پشتیبانی	جامعه کاربری فعال	متوقف شده	توسط Red Hat ادامه دارد
آینده پروژه	پایدار و در حال رشد	پایان یافته	بیشتر برای توسعه‌دهندگان مناسب

چه کسانی باید از Rocky Linux استفاده کنند؟

سازمان‌ها و دیتاسنترها

Rocky Linux انتخابی عالی برای شرکت‌ها و دیتاسنترهایی است که نیاز به یک سیستم‌عامل پایدار و مطمئن دارند. با توجه به اینکه این توزیع چرخه پشتیبانی طولانی‌مدت دارد و سازگاری کامل با RHEL ارائه می‌دهد، سازمان‌ها می‌توانند بدون نگرانی از تغییرات ناگهانی یا هزینه‌های لایسنس بالا، زیرساخت‌های حیاتی خود را روی Rocky Linux بنا کنند.

مدیران سیستم و سرورها

مدیران سیستم که مسئول نگهداری سرورها در محیط‌های تولید هستند، Rocky Linux را به دلیل امنیت بالا و انتشار سریع به‌روزرسانی‌ها انتخاب می‌کنند. این توزیع امکان مدیریت آسان‌تر سرورها را فراهم کرده و به مدیران اجازه می‌دهد در کنار پایداری، از به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم نیز بهره‌مند شوند.

کسب‌وکارهای کوچک و متوسط

کسب‌وکارهایی که به دنبال یک سیستم‌عامل رایگان، بدون هزینه لایسنس و در عین حال قابل اعتماد هستند، می‌توانند از Rocky Linux استفاده کنند. این توزیع به آن‌ها کمک می‌کند تا با کمترین هزینه، محیطی مشابه با RHEL را در اختیار داشته باشند و از امکانات یک سیستم‌عامل سازمانی بدون دغدغه بهره ببرند.

جمع‌بندی…

Rocky Linux به‌سرعت توانست جای خالی CentOS کلاسیک را پر کند و به انتخاب اول بسیاری از سازمان‌ها، مدیران سیستم و کاربران متن‌باز تبدیل شود. این توزیع با تمرکز بر پایداری، امنیت و سازگاری کامل با RHEL، راه‌حلی مطمئن برای زیرساخت‌های حیاتی به شمار می‌آید. اگر به دنبال جایگزینی پایدار و بلندمدت برای CentOS هستید، Rocky Linux یکی از بهترین گزینه‌هاست.