ابزار Nikto چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

در دنیای امنیت سایبری شناسایی آسیب‌پذیری‌های وب سرورها نقش مهمی در جلوگیری از حملات دارد. Nikto یک ابزار منبع‌باز (Open Source) برای اسکن وب سرورها است که با بررسی تنظیمات نادرست، فایل‌های مخفی، و آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده، به کارشناسان امنیت کمک می‌کند تا نقاط ضعف را شناسایی و برطرف کنند. این ابزار با قابلیت اسکن سریع و پشتیبانی از انواع وب سرورها، یکی از گزینه‌های محبوب در تست امنیت وب محسوب می‌شود.

Nikto چیست و چه کاربردی دارد؟

Nikto یک ابزار اسکنر امنیتی وب سرور است که برای شناسایی آسیب‌پذیری‌های رایج و مشکلات امنیتی در سرورهای وب استفاده می‌شود. این ابزار منبع‌باز (Open Source) بوده و می‌تواند به‌سرعت بیش از 6700 آسیب‌پذیری شناخته‌شده، فایل‌های مخفی، تنظیمات نادرست و مشکلات مرتبط با نرم‌افزارهای تحت وب را شناسایی کند. Nikto از پروتکل‌های HTTP، HTTPS و HTTP/2 پشتیبانی کرده و قابلیت بررسی پورت‌های مختلف را نیز دارد، که آن را به گزینه‌ای کارآمد برای تحلیل اولیه امنیتی وب سرورها تبدیل می‌کند.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای Nikto در تست نفوذ و ارزیابی امنیتی وب سرورها است. این ابزار توسط متخصصان امنیت سایبری برای بررسی میزان مقاومت یک سرور در برابر حملات احتمالی استفاده می‌شود. Nikto می‌تواند ماژول‌های سفارشی را برای شناسایی تهدیدات خاص اجرا کند و به مدیران سیستم و متخصصان امنیت در رفع مشکلات کمک کند. با وجود اینکه این ابزار بسیار قدرتمند است، اما توانایی دور زدن سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS) و فایروال‌ها را ندارد به همین دلیل معمولاً در تست‌های امنیتی مجاز و کنترل‌شده به کار گرفته می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی Nikto

شناسایی آسیب‌پذیری‌های رایج

Nikto می‌تواند بیش از 6700 آسیب‌پذیری شناخته‌شده در سرورهای وب را شناسایی کند. این ابزار مشکلاتی مانند نسخه‌های آسیب‌پذیر نرم‌افزارهای وب سرور، فایل‌های حساس، تنظیمات نادرست و ضعف‌های امنیتی را بررسی می‌کند. این قابلیت به مدیران امنیت کمک می‌کند تا قبل از سوءاستفاده مهاجمان، مشکلات سرور را برطرف کنند.

پشتیبانی از انواع وب سرورها

این ابزار از سرورهای محبوبی مانند Apache، Nginx، IIS، Lighttpd و Litespeed پشتیبانی می‌کند. به همین دلیل، می‌توان از Nikto برای اسکن تقریباً هر نوع وب سروری استفاده کرد. این ویژگی آن را به ابزاری انعطاف‌پذیر برای تست امنیتی تبدیل کرده است.

بررسی مشکلات SSL/TLS

Nikto قابلیت بررسی تنظیمات SSL/TLS را دارد و می‌تواند گواهی‌های منقضی شده، پروتکل‌های ضعیف یا منسوخ و رمزنگاری‌های ناامن را شناسایی کند. این ویژگی به بهبود امنیت ارتباطات بین کاربر و سرور کمک می‌کند.

پشتیبانی از پروکسی و احراز هویت HTTP

این ابزار می‌تواند اسکن‌های خود را از طریق پروکسی‌های HTTP/SOCKS انجام دهد. همچنین، از احراز هویت HTTP Basic و NTLM پشتیبانی می‌کند که به کاربران امکان می‌دهد سرورهای نیازمند احراز هویت را نیز بررسی کنند.

اسکن چندین پورت و سرور به‌صورت هم‌زمان

Nikto قادر است چندین پورت روی یک سرور یا چندین سرور مختلف را به‌صورت هم‌زمان اسکن کند. این ویژگی باعث افزایش کارایی تست‌های امنیتی و کاهش زمان بررسی سرورها می‌شود.

قابلیت تنظیم و سفارشی‌سازی اسکن‌ها

کاربران می‌توانند مدت‌زمان اسکن، بخش‌های خاصی از سرور برای بررسی، یا حتی نوع آسیب‌پذیری‌های مورد نظر را مشخص کنند. این امکان به متخصصان امنیت اجازه می‌دهد تا تست‌های دقیق‌تری متناسب با نیازهای خود انجام دهند.

پشتیبانی از به‌روزرسانی مداوم

پایگاه داده Nikto به‌صورت منظم به‌روزرسانی می‌شود تا بتواند جدیدترین آسیب‌پذیری‌ها را شناسایی کند. این ویژگی آن را به ابزاری همیشه به‌روز برای تست‌های امنیتی تبدیل کرده است.

امکان ذخیره گزارش‌ها

نتایج اسکن‌های انجام‌شده در قالب فرمت‌های مختلفی مانند HTML، XML، CSV و NBE ذخیره می‌شوند. این قابلیت به تحلیلگران امنیتی کمک می‌کند تا داده‌ها را بررسی کرده و برای بهبود امنیت سرور از آن‌ها استفاده کنند.

رایگان و منبع‌باز (Open Source)

Nikto یک ابزار کاملاً رایگان و منبع‌باز است که توسط جامعه امنیتی به‌طور مداوم توسعه و بهبود داده می‌شود. این ویژگی باعث شده است که به یکی از پرکاربردترین اسکنرهای امنیتی وب سرور تبدیل شود.

نحوه نصب و اجرای Nikto در لینوکس

نصب Nikto در لینوکس

برای نصب Nikto در توزیع‌های لینوکسی مبتنی بر Debian مانند Ubuntu، کافی است ترمینال را باز کرده و دستورات زیر را اجرا کنید:

				
					sudo apt update
sudo apt install nikto

همچنین می‌توانید نسخه اصلی Nikto را از GitHub دریافت کرده و به‌صورت دستی اجرا کنید:

				
					git clone https://github.com/sullo/nikto.git
cd nikto
perl nikto.pl

اجرای Nikto و دستورات مهم

برای اجرای یک اسکن ساده روی یک سرور هدف از دستور زیر استفاده کنید:

				
					nikto -h <IP یا URL>

اسکن روی یک پورت خاص (مثلاً 443 برای HTTPS):

				
					nikto -h <port> -p 443

اجرای اسکن روی یک سرور دارای SSL/TLS:

				
					nikto -h <filename> -o result.html

مزایا و معایب Nikto

مزایا	معایب
رایگان و متن‌باز	بدون قابلیت اکسپلویت آسیب‌پذیری‌ها
پشتیبانی از انواع وب‌سرورها	تولید تعداد زیاد درخواست به سرور
شناسایی سریع آسیب‌پذیری‌های رایج	عدم پشتیبانی از تست‌های پیشرفته امنیتی
امکان استفاده از پروکسی و احراز هویت HTTP	زمان‌بر بودن اسکن در سرورهای بزرگ
قابلیت ذخیره گزارش‌ها در فرمت‌های مختلف	عدم تشخیص برخی آسیب‌پذیری‌های پیچیده
به‌روزرسانی مداوم پایگاه داده آسیب‌پذیری‌ها	_
یکپارچگی با ابزارهای دیگر مانند Metasploit	_

جمع‌بندی…

Nikto یک ابزار قدرتمند، رایگان و متن‌باز برای اسکن امنیتی وب‌سرورهاست که می‌تواند آسیب‌پذیری‌های رایج، تنظیمات اشتباه و مشکلات امنیتی را شناسایی کند. این ابزار از طیف گسترده‌ای از سرورها پشتیبانی می‌کند و با به‌روزرسانی مداوم، لیست آسیب‌پذیری‌های خود را به‌روز نگه می‌دارد. بااین‌حال Nikto تنها برای شناسایی مشکلات استفاده می‌شود و قابلیت اکسپلویت یا تست‌های امنیتی پیشرفته را ندارد.