احراز هویت یکی از مهم‌ترین جنبه‌های امنیت در دنیای دیجیتال است که تضمین می‌کند تنها افراد مجاز به منابع و اطلاعات حساس دسترسی پیدا کنند. با افزایش پیچیدگی حملات سایبری و روش‌های نفوذ، استفاده از روش‌های سنتی احراز هویت مانند رمز عبور به‌تنهایی دیگر کافی نیست. یکی از پاسخ‌های پیشرفته به این چالش‌ها، احراز هویت مبتنی بر گواهی است که با بهره‌گیری از گواهی‌های دیجیتال و زیرساخت کلید عمومی (PKI)، امنیتی به‌مراتب بالاتر ارائه می‌دهد. ظهور این روش نتیجه نیاز به سیستم‌هایی است که بتوانند هم امنیت بیشتری فراهم کنند و هم مدیریت کاربران و دستگاه‌ها را آسان‌تر نمایند.

احراز هویت چیست؟

احراز هویت یکی از مهم‌ترین فرآیندهای امنیتی در دنیای دیجیتال است که هدف آن اطمینان از هویت افراد یا سیستم‌هایی است که به منابع یا خدمات خاصی دسترسی دارند. این فرآیند با استفاده از روش‌هایی مانند رمز عبور، کدهای تأیید، یا گواهی‌های دیجیتال انجام می‌شود و امنیت اطلاعات و داده‌ها را تضمین می‌کند. اگر می‌خواهید بیشتر با مفهوم احراز هویت و انواع آن آشنا شوید، می‌توانید روی لینک زیر کلیک کنید و با این مطالعه این مطلب دید جامع‌تری به دست آورید.

احراز هویت چیست؟

احراز هویت مبتنی بر گواهی چیست؟

احراز هویت مبتنی بر گواهی (CertificateBased Authentication) یک روش امن و پیشرفته برای تأیید هویت کاربران، دستگاه‌ها و سیستم‌ها است که از گواهی‌های دیجیتال برای این منظور استفاده می‌کند. این گواهی‌ها بر پایه رمزنگاری طراحی شده‌اند و اطلاعاتی مانند کلید عمومی و نام دارنده را در برمی‌گیرند. برخلاف روش‌های سنتی مانند استفاده از نام کاربری و رمز عبور که فقط بر مبنای چیزی که کاربر می‌داند عمل می‌کنند، این روش بر اساس چیزی که کاربر دارد مانند کلید خصوصی مرتبط با گواهی (یعنی کاربر حتی نمی‌تواند آنرا حفط کند!) کار می‌کند. گواهی دیجیتال روی دستگاه کاربر ذخیره شده و به همراه کلید خصوصی، امکان احراز هویت خودکار و امن را برای سیستم‌ها و اپلیکیشن‌ها فراهم می‌کند.

یکی از مزیت‌های اصلی این روش، مقاومت در برابر حملات فیشینگ و سرقت اطلاعات است، زیرا کلید خصوصی هرگز به اشتراک گذاشته نمی‌شود و نمی‌توان آن را حدس زد یا مهندسی اجتماعی کرد. این روش برای احراز هویت در سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند اینترنت اشیا (IoT)، سرورها و حتی پاسپورت‌های الکترونیکی به‌کار گرفته می‌شود.

احراز هویت مبتنی بر گواهی چگونه کار می‌کند؟

احراز هویت مبتنی بر گواهی به کمک گواهی دیجیتال انجام می‌شود که یک سند الکترونیکی است و مالکیت کلید خصوصی را اثبات می‌کند. در این فرآیند، اطلاعات موجود در گواهی دیجیتال برای تأیید هویت کاربر، دستگاه یا ماشین استفاده می‌شود. این روش برخلاف نام کاربری و رمز عبور که فقط اطلاعاتی را که کاربر می‌داند بررسی می‌کنند، با استفاده از کلید خصوصی کاربر امنیت بیشتری را فراهم می‌آورد. گواهی دیجیتال در کنار زیرساخت کلید عمومی (PKI) با تأیید اعتبار دستگاه‌ها یا کاربران توسط یک نهاد صادرکننده معتبر (Certificate Authority یا CA)، امنیت و اعتماد را به فرآیندهای احراز هویت می‌افزاید.

برخی عناصر موجود در گواهی دیجیتال:

• کلید عمومی
• نام کاربر یا دستگاه
• نام صادرکننده گواهی
• تاریخ اعتبار گواهی
• تاریخ انقضای گواهی
• شماره نسخه گواهی
• شماره سریال گواهی

مزایای احراز هویت مبتنی بر گواهی

1. افزایش امنیت:

احراز هویت مبتنی بر گواهی مقاوم در برابر حملات فیشینگ و حملات مشابه است، زیرا نیازی به رمز عبور ندارد.

2. سادگی فرآیند احراز هویت:

کاربران نیازی به یادآوری رمز عبور ندارند، و به راحتی می‌توانند به خدمات یا سایت‌های مختلف دسترسی پیدا کنند.

3. صرفه‌جویی در هزینه‌ها:

مدیریت گواهی‌های دیجیتال مجازی به‌صرفه است و می‌توان گواهی‌ها را به راحتی صادر، جایگزین یا لغو کرد.

4. قابلیت گسترش:

این روش امکان ارائه گواهی به کاربران خارجی مثل شرکاء و پیمانکاران را به سادگی فراهم می‌کند.

5. احراز هویت دوجانبه:

احراز هویت دوطرفه به هر دو طرف ارتباط اجازه می‌دهد تا خود را شناسایی کنند، که باعث شناسایی فعالیت‌های مشکوک می‌شود.

چالش‌هایی که احراز هویت مبتنی بر گواهی ایجاد می‌کند

1. هزینه اولیه بالا:

راه‌اندازی زیرساخت دیجیتال برای احراز هویت مبتنی بر گواهی برای شرکت‌های کوچک و استارتاپ‌ها هزینه‌بر است.

2. نیاز به نگهداری مستمر:

نگهداری گواهی‌ها شامل صدور، تجدید و لغو گواهی‌ها نیاز به هزینه‌های اضافی و سیستم‌های مدیریت گواهی دارد.

جمع‌بندی…

احراز هویت مبتنی بر گواهی یک روش امن و کارآمد برای مدیریت دسترسی‌ها در محیط‌های دیجیتال است که مزایای زیادی از جمله افزایش امنیت، سادگی فرآیند احراز هویت و مقاومت در برابر حملات فیشینگ را به همراه دارد. این روش به ویژه در سازمان‌ها و شرکت‌هایی که به دنبال بهبود کنترل‌های دسترسی هستند، بسیار مفید است. البته که هزینه‌های اولیه بالا و نیاز به نگهداری مستمر ممکن است چالش‌هایی برای برخی از کسب‌وکارها ایجاد کند.