امنیت اطلاعات نه تنها برای سازمان‌ها و شرکت‌ها بلکه برای تمام افراد جامعه به عنوان یکی از ارکان اساسی در دنیای دیجیتال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با پیشرفت فناوری و گسترش استفاده از اینترنت، تهدیدات سایبری نیز در حال افزایش است. کشور ایران نیز به‌عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه در عرصه فناوری اطلاعات، نیازمند تامین امنیت فضای تولید و اشتراک اطلاعات میباشد. از این‌رو، بهره گیری از استانداردهای امنیتی مانند گواهینامه افتا (امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات) اهمیت بالایی دارد. این نهاد با هدف افزایش سطح امنیت اطلاعات در سازمان‌ها به وجود آمده است.
تاریخچه تاسیس افتا
تاریخچه امنیت اطلاعات به دهه ۱۹۸۰ میلادی برمی‌گردد، زمانی که با ظهور رایانه‌ها و شبکه‌های کامپیوتری، نیاز به حفاظت از داده‌ها و اطلاعات احساس شد. در آن زمان، روش‌های ابتدایی برای تأمین امنیت اطلاعات ارائه گردید که بیشتر به مسائل سخت‌افزاری و فنی محدود می‌شد. با پیشرفت تکنولوژی و تغییرات در شکل و ماهیت تهدیدات سایبری، ضرورت وجود استانداردهای سازمانی و ملی احساس گردید. در ایران، این احساس نیاز به ایجاد نهادی کارآمد منجر به تأسیس مرکز مدیریت راهبردی افتا شد که مأموریت آن تأمین امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات در کشور ما است.
گواهینامه افتا
گواهینامه افتا، به عنوان یکی از استانداردهای مهم در زمینه امنیت اطلاعات در ایران، نشانه‌ای از تعهد سازمان‌ها به امنیت و حفاظت از اطلاعات است. این گواهینامه شامل مجموعه‌ای از معیارها و الزامات برای تأمین امنیت اطلاعات و داده‌ها میباشد. گواهینامه افتا به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که بتوانند با استفاده از روش‌ها و استانداردهای مشخص، نقاط ضعف و تهدیدات احتمالی را شناسایی کرده و با اتخاذ تدابیر مقتضی، سطح امنیت خود را ارتقاء دهند.
نحوه گرفتن گواهینامه افتا
متقاضیان اخذ گواهینامه می‌توانند اقدام به دریافت گواهینامه افتا نمایند. یکی از مدارکی که برای صدور گواهینامه افتا نیاز میباشد، سه گواهینامه ایزو 9001 سیستم مدیریت کیفیت، ایزو 27001، سیستم مدیریت امنیت اطلاعات و ایزو 20000 سیستم مدیریت خدمات فناوری اطلاعات است.
دریافت گواهینامه افتا فرایندی منظم و نظام‌مند است که شامل مراحل مختلفی میباشد. ابتدا سازمان متقاضی باید مدارک و مستندات لازم را جمع‌آوری کرده و به بررسی و ارزیابی امنیتی اطلاعات خود بپردازد. سپس، تیم افتا به بررسی این مستندات و ارزیابی سطح امنیتی سازمان می‌پردازد. بعد از آن، گزارشی حاوی نقاط قوت و ضعف سازمان تهیه می‌شود که بر اساس آن، سازمان ممکن است نیاز به اصلاحات داشته باشد. در نهایت، در صورت احراز شرایط لازم، گواهینامه افتا به سازمان اختصاص داده می‌شود. این گواهینامه معمولاً برای یک دوره معین اعتبار دارد و سازمان‌ها باید به‌طور دوره‌ای نسبت به تجدید آن اقدام کنند.
مقایسه با NIST
افتا به‌عنوان یک سیستم تأمین امنیت اطلاعات در ایران، قابل مقایسه با استانداردهای بین‌المللی امنیت اطلاعات از جمله NIST (موسسه ملی استانداردها و فناوری ایالات متحده) است. NIST به عنوان یکی از معتبرترین نهادهای تدوین استانداردهای امنیت اطلاعات شناخته می‌شود و چارچوب‌های متعددی را برای تأمین امنیت فراهم کرده است. این چارچوب‌ها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا با شناسایی و مدیریت ریسک‌های امنیتی، برنامه‌های مؤثری برای حفاظت از اطلاعات خود طراحی کنند.
از لحاظ ساختاری، گواهینامه افتا و NIST هر دو بر اساس شناسایی تهدیدات و نقاط ضعف تأسیس شده‌اند. با این حال، روش‌ها و چارچوب‌های اجرایی، از جمله دقت در ارزیابی‌ها و منابع مورد نیاز برای به‌کارگیری این استانداردها، می‌تواند در هر دو مورد متفاوت باشد. در حالی که NIST به دلیل پایه‌گذاری در سطح جهانی و نظارت بر سازمان‌های ایالات متحده، به‌طور گسترده مورد تأیید و پذیرش قرار گرفته، گواهینامه افتا به نیازهای خاص ایران پاسخ می‌دهد و داشتن این گواهینامه الزامیست.
